Αιθρία την έλεγαν οι αρχαίοι καί Ηερίη κι άλλοτε Χρύση κι ακτή της Δήμητρας καί Ηδωνίς,επειδή αίθριος ήταν ο ουρανός της καί δροσερό το καλοκαίρι της καί το χρυσάφι της πολύ,κι εξαίρετοι οι καρποί της γής της κι ακόμα,γιατί οι πρώτοι της κάτοικοι ήταν οι Ήδωνες Θράκες.
Η Θάσος,ένα νησί ήμερο,σχεδόν στρογγυλό,καταπράσινο,ένα δάσος κυκλωμένο από θάλασσα καί μύθους.
Ο γέρο-βασιλιάς της Φοινίκης,ο Αγήνορας,κάλεσε τα παιδιά του ,τον Κίλικα,τον Φοίνικα,τον Φινέα,τον Κάδμο καί τον Θάσο,καί τους πρόσταξε να βρούν την Ευρώπη,την όμορφη αδελφή τους , που την είχε απαγάγει ο "θε'ι'κός ταύρος του Ολύμπου".Δεν έπρεπε να εμφανισθούν στη Σιδώνα άν δεν κρατούσαν το χέρι της Ευρώπης.Με τον πατέρα τους,περιπλανήθηκαν σε χώρες πολλές,στην Αίγυπτο,στην Ασσυρία καί στη Φοινίκη,τώρα όμως έπρεπε να σκορπιστούν ξανά,αυτή τη φορά μόνοι,κυνηγώντας κάτι άπιαστο κι αδιανόητο,έναν Θεό...!
Όταν κάποτε ο Θάσος θα βγεί σε μία από αυτές τις ακτές,θαμπωμένος από τον πλούτο καί την ομορφιά του νησιού ,θα του δώσει το όνομά του,καί ξεχνώντας τον σκοπό της περιπλάνησής του ,μαζί με τους συντρόφους του,θα μείνει για πάντα εκεί , στο νησί της Θάσου ,που φέρει τ'όνομά του...!
Κατά τον Τρω'ι'κό πόλεμο ,οι Θάσιοι,φαίνεται πως έμειναν ουδέτεροι.Ο Όμηρος γράφει στην Ιλιάδα ,ότι,για να εξιλεωθούν οι Αχαιοί για την αρπαγή της Χρυσηίδας,ο Οδυσσέας "έκανε ιεράν εκατόμβη στη Χρύση".Ο Όμηρος ,πάλι,αναφέρει ότι στη Χρύση ,ένας από τους ήρωες του Τρω'ι'κού Πολέμου , ο Φιλοκτήτης,ψάχνοντας να βρεί το ναό του Απόλλωνα ,δαγκώθηκε από έχιδνα(φίδι την οχιά),η πληγή του κακοφόρμισε καί οι συντροφοί του αναγκάστηκαν να τον αφήσουν στην Λήμνο.Στο συμβάν αυτό,αναφέρεται κι άλλος ένας μεγάλος ποιητής,ο Σοφοκλής,στην ομώνυμη του ήρωα τραγωδία του.Κι ενώ μερικοί τοποθετούν τη Χρύση στα παράλια του Ελλήσποντου,κάποιοι άλλοι την ταυτίζουν με τη Θάσο.Πολλούς Θεούς λάτρευαν οι Θάσιοι.Από τους Θράκες πήραν τον Διόνυσο,Θεό της γονιμότητας,του κρασιού και τού θεάτρου,μαζί καί κι όλη του τη χαρούμενη ακολουθία : τους Σατύρους,τους Σιληνούς,τις Νύμφες καί τις Βάκχες.
Από τους Πάριους,που είτε συμμάχησαν με τους Θάσιους,είτε αποίκησαν μετά τους Φοίνικες το νησί,γνώρισαν τον ρωμαλέο ημίθεο,τον Ηρακλή , καί την τοξότρια,την προστάτιδα του κυνηγιού ,την παρθένα 'Αρτεμη.
Η ιέρεια Κλεόβοια ,επίσης από την Πάρο,έφερε στη Θάσο ,τις τελετές καί τα σεπτά Μυστήρια της Δήμητρας,όπως μας αναφέρει ο Παυσανίας.
Αυτή,τη Θεά της Φύσης καί των Μυστηρίων ,αποθανάτισε ο φημισμένος Θάσιος ζωγράφος Πολύγνωτος,σε μία τοιχογραφία του στους Δελφούς.
Φυσικά , όπως όλοι οι Έλληνες,οι Θάσιοι,λάτρευαν καί τον πατέρα των Θεών καί των ανθρώπων,τον Δία,καθώς καί τη γυναίκα του την Ήρα.Εδώ όμως,ώς προστάτιδα του λιμανιού,σε κοινό ναό με τον Ποσειδώνα.Οι Διόσκουροι,οι προστάτες των ναυτικών,η Αφροδίτη η Θεά του έρωτα,αλλά καί ο Πάνας,η Εστία,οι Χάριτες κι ο Ασκληπιός,είχαν τα ιερά τους στο νησί ,όπως καί η Αθηνά,όταν η Θάσος θα βρεθεί υπό την Αθηνα'ι'κή ηγεμονία.Ο Ναός όμως του Θεού του φωτός,του κάλλους καί της μουσικής,του Απόλλωνα,χτισμένος στην Ακρόπολη,ήταν το πιό μεγαλόπρεπο κι επιβλητικό κτίσμα της αρχαίας πόλης της Θάσου. Αλυκή (ή Αλική),από το άλς-αλός,που σημαίνει θάλασσα,ή από το αλκή ,που σημαίνει σωματική δύναμη,ρώμη καί ευρωστία.
Ένας από τους πιό αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού ,διάσπαρτος από αρχαία καί βυζαντινά ερείπια,πανω στη ράχη μίας πανέμορφης χερσονήσου που σχηματίζει δύο μικρούς κόλπους:τον βόρειο της Ιεριχούς καί τον νότιο της Αλυκής.Πίσω από τα λιγοστά σπίτια της παραλίας ,φαίνονται τα ερείπια ενός αρχαίου οικισμού.Στον μυχό του ανατολικού όρμου ,βρίσκεται το ιερό,χτισμένο στην εποχή των Πάριων στο νησί,στα μέσα του 7 ου αιώνα π.Χ.Ο χώρος είχε διαμορφωθεί για δύο κτίσματα: το νότιο,με σχεδόν τετράγωνη κάτοψη καί δωρικούς κίονες,που βρίσκεται δίπλα στον λόφο ,χτισμένο γύρω στο 500 π.Χ.,σώζεται σήμερα σε αρκετά καλή κατάσταση . Το βόρειο σχεδόν τετράγωνο επίσης ,με στοιχεία δωρικού αλλά καί ιωνικού ρυθμού,που δεν σώζεται σε τόσο καλή κατάσταση όπως το πρώτο.Καί στα δύο βρέθηκαν χαμηλές εστίες για θυσίες(εσχάρες).Κάτω από τα κτίσματα αυτά φαίνεται πως υπήρχαν καί άλλα παλειότερα . Κατά τις ανασκαφές που διενήργησε ο αρχαιολόγος Τ.Μπέντ στα 1886 ,βρέθηκε ένας Κούρος,που σήμερα εκτίθεται στο μουσείο της Κωνσταντινούπολης(!).Βρέθηκαν καί πολλές επιγραφές,μέχρι καί των Ρωμα'ι'κών χρόνων,κυρίως των ναυτικών που αναχωρούσαν για ταξίδια,όπου επάνω τους διαβάστηκανκαί ονόματα καραβιών όπως : Σάραπις,Ηρακλής,Ποσειδών,Άρτεμις,Ασκληπιός.Πιθανώς το ιερό να ήταν αφιερωμένο στους Διόσκουρους,τους προστάτες των ναυτικών.Κοντά τα δύο κτήρια,βρέθηκε και μια αναθηματική επιγραφή ,όπου αναγράφεται η αφιέρωση ενός σπηλαίου στον Απόλλωνα.Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί και ερευνηθεί δύο σπηλιές,όπου στο βάθος της μίας,ανακαλύφθηκαν αγγεία καί ειδώλια,κυρίως των Αρχα'ι'κών Χρόνων.Επάνω στο ύψωμα ,υπάρχουν τα ερείπια κτηρίων ,έκ'των οποίων ,το ένα ίσως ήταν ένας ναός αφιερωμένος στον Ηρακλή .Εκεί βρίσκεται καί μία μαρμάρινη πλάκα με ανάγλυφη παράσταση του ήρωα.Στη θέση όπου ήταν χτισμένη μια νεκρόπολη μέχρι και τα ύστερα Ρωμα'ι'κά χρόνια,οικοδομήθηκαν αργότερα δύο χριστιανικές τρίκλιτες βασιλικές,με τα κλίτη τους να χωρίζονται με ιωνικούς κίονες,διακοσμημένες με παραστάσεις ζώων καί πουλιών,κυρίως παγωνιών.Ακολουθώντας το μονοπάτι ,μετά τις βασιλικές,το τοπίο είναι μοναδικό...!
Από αυτή τη χερσόνησο ,εώς καί νοτιότερα ,στον κόλπο της Θημωνιάς,στις πλαγιές του Υψάριου που κατεβαίνει μέχρι καί τη θάλασσα,βρίσκονταν τα αρχαία λατομεία μαρμάρου.Μάλιστα,εδώ στην Αλυκή,το μάρμαρο βρισκόταν άφθονο,σχεδόν στην επιφάνεια του εδάφους καί οι δεκατρείς αιώνες της συνεχούς εκμετάλλευσής του (απο τον 6ο έως και τον 7ο μ.Χ. αιώνα),δεν στάθηκαν αρκετοί ώστε να εξαντληθεί πλήρως το λατομείο.Το μάρμαρο της Θάσου,μολονότι δν ήταν λείο,όπως αυτό της Πεντέλης ή της Πάρου,ήταν ωστόσο στέρεο και γι'αυτό χρησιμοποιήθηκε για το χτίσιμο τειχών,οδών,ναών καί άλλων οικοδομημάτων που άντεξαν στο χρόνο.Με Θασιακό μάρμαρο ,χτίστηκε ο περίφημος ναός της Εφέσου καί το Πρόπυλο στο ιερό των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης ,το εκτιμούσαν δε ιδιαίτερα οι Ρωμαίοι,όπως αργότερα καί οι Βυζαντινοί,καί με αυτό χτίστηκαν αρκετα οικοδομήματα στην Κωνσταντινούπολη.Το 365 μ.Χ., το νησί θα τρανταχτεί συνθέμελα.Ξάφνου η θάλασσα θα τραβηχτεί μακριά από τις ακτές ,καί τα έντρομα μάτια των ανθρώπων θ'αντικρίσουν για πρώτη φορά μεγάλες εκτάσεις βυθού.Σύντομα, όμως,τα νερά θα επιστρέψουν με τόση ορμή ,που θα παρασύρουν πόλεις ολόκληρες,καθώς καί ότι άλλο βρεθεί στο διάβα τους.
Σεπτέμβριος του 1509,πάλι ένας μεγάλος σεισμός κι ένα φοβερό παλιρρο'ι'κό κύμα,θα καταστρέψουν στην Κωνσταντινούπολη εκατόν εννέα τεμένη,περισσότερα από χίλια σπίτια,πολλά υδραγωγεία καί προάστια,όλα τα διπλά χερσαία τείχη,τον περίβολο,εφτά πύργους κι ένα μέρος από τα θαλάσσια τείχη.Χιλιάδες από τους κατοίκους της πόλης θα βρούν τον θάνατο μέσα στα ερέιπια.Επί σαράντα πέντε ολόκληρες μέρες,η γή θα σείεται και θα καταστραφούν πολλές πόλεις στην Ευρώπη και στην Ασία.Εκείνες τις μέρες θα βυθιστεί κι άλλο στη θάλασσα το λατομείο της Αλυκής,στη Θάσο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου